Skip to main content
یادمان های نوروزی

یادمان کلایدسکوپ

توسط 28 فروردین 1401No Comments

نام اثر: کلایدسکوپ

 

بخش: یادمان های نوروزی

 

هنرمند: اسفندیار مرادپور

محل نصب: میدان حافظ

پادکست دلنشین یادمان کلایدسکوپ را بشنوید

زیبابین یا کِلایدِسکوپ ابزاری نوری است که با قوانین ساده فیزیک، بازیچه دواران کودکی بسیاری از ما بوده است. زیبا بینها خوب بلد بودند ما نسل‌های بیگانه با فناآوری‌های پیچیدۀ این روزگار راه با جادوی خود به رویا ببرند.

زیبابین، شامل دایره‌ای از آینه‌ها و اشیای رنگی و نامتصل هم‌چون تیله، مهره، خرده‌شیشه و تکه کاغذ  بود که بازتاب نور به آن‌ها الگوهای رنگارنگی را پدید می‌آورد.

تصاویری با تقارن مرکزی که ما را مسحور خطوط تقارن محوری و نظم هندسی اشیا می‌کرد.

ساده‌ترین نوع زیبابین از اتصال سه آینه به صورت مثلث و با سطح بازتابانندۀ رو به داخل، ساخته می‌شد و با قرار دادن جسم کوچکی در فضای بین آینه‌ها می‌شد بازتاب آن را مشاهده کرد.

با قرار دادن آینه‌ها با زاویه ۴۵ درجه، هشت تصویر تکراری از یک جسم پدید می آمد، شش تصویر در ۶۰ درجه و چهار در ۹۰ درجه. با چرخاندن لوله زیبابین، روی هم افتادن تصاویر رنگی باعث نمایاندن الگوها و رنگ‌های متنوعی به چشم بیننده می‌شد.

سر دیوید بروستر، مخترع اسکاتلندی در سال ۱۸۱۷ میلادی این وسیله را کِلایدِسکوپ نام‌گذاری کرد.

لوله هایی که برای ساختن اکثر کالیدوسکوپ ها مورد استفاده قرار می گیرند، معمولاً 25 سانتیمتر طول و 5 الی 8 سانتیمتر قطر دارند.

 

کالیدوسکوپ ابزار جذابی برای طراحان است. به علاوه کودکان هم می توانند از آن به عنوان یک اسباب بازی سرگرم کننده استفاده کنند.

جادوی تصاویر زیبابین از زیبایی غریب هندسۀ فراکتال‌ها ناشی می‌شود

ساختاری هندسی که هر بخش از آن با کل‌اش همانند است. سامانه‌ای تو در تو از شیوۀ تکرار برای رشد و تغییر، استفاده می‌کند.

برای استفاده از زیبابین ناظر به یک سر دستگاه نگاه می کند و نور به انتهای دیگر دستگاه وارد می شود و از آینه ها بازتاب می شود. با چرخاندن لوله و غلتیدن مهره های رنگی رنگ ها و الگوهای متفاوتی به چشم ناظر پیشکش می‌شود.

الگوها و طرح های رنگارنگ تولید شده با قوانین ساده، زیبابین را در هر روزگاری پر از شگفتی‌های تماشایی، زنده نگاه می‌دارد.

در ایستگاه زیبابین مخاطب با قرار گرفتن در پشت دوربین سازه و چرخاندن دستگیره، ترکیب‌هایی رنگی و رویایی از نور را تماشا می‌کند.

ثبت یک نظر